ارائه مدل بهینه برای پیش بینی درماندگی مالی با استفاده از الگوریتم های جست و جوی ممنوع و تبرید شبیه سازی شده و ارزیابی کارایی آن در مقایسه با مدل z آلتمن

هدف از این پژوهش ارائه مدل بهینه برای پیش بینی درماندگی مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از دو الگوریتم فراابتکاری جست و جوی ممنوع و تبرید شبیه سازی شده، است. نمونه آماری پژوهش شامل 54 شرکت درمانده و به همین میزان شرکت سالم است که به لحاظ اندازه و نوع صنعت با هم تطابق دارند و در نهایت، شامل 108 شرکت سالم و درمانده در بازه زمانی 1390-1381 می شود. در راستای هدف این پژوهش، میزان کارایی هر یک از الگوریتم های مزبور در پیش بینی درماندگی مالی از دو بعد اصلی مورد ارزیابی قرار گرفت. به این ترتیب، که ابتدا دقت الگوریتم های جست و جوی ممنوع و تبرید شبیه سازی شده در پیش بینی صحیح درماندگی مالی در مقایسه با مدل آلتمن و سپس، توانایی الگوریتم های مزبور در ارائه مدل بهینه در مدت زمان قابل قبول مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از این است که با استفاده از الگوریتمهای فراابتکاری جست و جوی ممنوع و تبرید شبیه سازی شده می توان در مدت زمان بسیار کم و معقولی مدلهای بهینه پیش بینی درماندگی مالی ارائه کرد به گونه ای که دقت کلی مدل های پیش بینی درماندگی مالی مبتنی بر الگوریتم جست و جوی ممنوع و تبرید شبیه سازی شده و آلتمن در سال مبنا، به ترتیب، برابر با 4/95%، 1/98% و 6/79%، در سال پیش از وقوع درماندگی مالی، به ترتیب، برابر با 2/85%، 3/84% و 3/71% و دو سال پیش از وقع درماندگی مالی، به ترتیب، برابر با 1/73%، 4/69% و 2/60% است. هر چند با دور شدن از سال مبنا دقت مدلهای فراابتکاری مزبور کاهش مییابد ولی در مقایسه با مدل سنتی آلتمن همچنان از قدرت پیش بینی کنندگی بالاتری برخوردار است.